Η πρόσφατη παρέμβαση της εισαγγελέως
του Αρείου Πάγου, η οποία κατόπιν παραγγελίας του υπουργού Δημόσιας
Τάξης (οικεία πρακτική στην Ελλάδα) ζήτησε να συλλαμβάνονται ακόμη και
εν ενεργεία βουλευτές αν δημοσιευθεί νέο παράνομο υλικό, μου φέρνει στο
μυαλό μια παλιά διδακτική ιστορία.
Κάποια στιγμή, στα τέλη της δεκαετίας του '90, διαπιστώθηκε ότι το παγκάρι του Ιερού Προσκυνήματος της Αγίας Παρασκευής στα Τέμπη απέδιδε συστηματικά πολύ χαμηλότερα από τα αναμενόμενα και προηγούμενα έσοδα. Η ενορία λοιπόν τοποθέτησε μια κρυφή κάμερα μέσα στο εκκλησάκι. Η κάμερα έκανε τη δουλειά της: κάθε βράδυ ένας παπάς έμπαινε στις μύτες των ποδιών του και έπαιρνε κρυφά από το παγκάρι τόσα ώστε να μη γίνει η υπεξαίρεση αντιληπτή την επόμενη. Η υπεξαίρεση όμως έγινε αντιληπτή λίγους μήνες μετά και ο κλέφτης παπάς συνελήφθη. Στην προσπάθειά του να μην καταλήξει στη φυλακή άσκησε αναίρεση ενώπιον του Αρείου Πάγου για το παράνομο αποδεικτικό μέσο της κρυφής κάμερας.
Ο Άρειος Πάγος τότε απεφάνθη: «Η απαγόρευση της με ειδικά τεχνικά μέσα μαγνητοσκόπησης αθεμίτως αφορά πράξεις ή εκδηλώσεις της προσωπικής και ιδιωτικής ζωής των τρίτων που είναι ικανές να επιφέρουν βλάβη στην προσωπικότητα και να μειώσουν την αξιοπρέπειά τους. Δεν περιλαμβάνει δε και τις πράξεις ή εκδηλώσεις τούτων, οι οποίες, ανεξάρτητα από τον τόπο και τον χρόνο που γίνονται, δεν ανάγονται στη σφαίρα της προσωπικής και ιδιωτικής ζωής τους, αλλά πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των ανατιθεμένων σ' αυτούς υπηρεσιακών καθηκόντων και κατά την εκτέλεση τούτων, η οποία ως εκ του τρόπου πραγματοποιήσεώς της και της φύσεως και του είδους των εκπληρούμενων καθηκόντων υπόκειται σε δημόσιο έλεγχο και κριτική. Τέτοια μη δημόσια, κατά την ως άνω έννοια, πράξη η μαγνητοσκόπηση της οποίας δεν στοιχειοθετεί αξιόποινη πράξη και ως εκ τούτου η χρήση της σχετικής ταινίας ως αποδεικτικού μέσου είναι επιτρεπτή» (1317/2001).
Απλά πράγματα. Η κρίση ότι τα κρυφά βίντεο αποτελούν θεμιτά αποδεικτικά μέσα, στον βαθμό που η μαγνητοσκόπηση δεν θίγει την ιδιωτική ζωή των δραστών, είναι αυτή που μας κάνει να εναντιωνόμαστε στο βίντεο πεολειχίας Ζαχόπουλου που δημοσίευσε το γνωστό κατάπτυστο πρωτοσέλιδο του "Πρώτου Θέματος" τον Ιανουάριο του 2008. Την ίδια στιγμή, ως πολίτες αυτού του τόπου, έχουμε κάθε δικαίωμα να ξέρουμε πώς ασκεί τα υπηρεσιακά του καθήκοντα ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης και μάλιστα σε ένα τόσο ευαίσθητο για τη δημοκρατία ζήτημα. Ακόμη και με candid camera.
Εκτός αν θεωρούμε πιο σημαντικό το παγκάρι του Ιερού Προσκυνήματος της Αγίας Παρασκευής Τεμπών από τις υπόγειες διαδρομές Χρυσής Αυγής, κυβέρνησης και δικαστών. Πιθανώς, η κυρία Κουτζαμάνη... Εγώ πάλι, με τίποτε.
* Ο Δημήτρης Χριστόπουλος είναι καθηγητής Παντείου, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Κάποια στιγμή, στα τέλη της δεκαετίας του '90, διαπιστώθηκε ότι το παγκάρι του Ιερού Προσκυνήματος της Αγίας Παρασκευής στα Τέμπη απέδιδε συστηματικά πολύ χαμηλότερα από τα αναμενόμενα και προηγούμενα έσοδα. Η ενορία λοιπόν τοποθέτησε μια κρυφή κάμερα μέσα στο εκκλησάκι. Η κάμερα έκανε τη δουλειά της: κάθε βράδυ ένας παπάς έμπαινε στις μύτες των ποδιών του και έπαιρνε κρυφά από το παγκάρι τόσα ώστε να μη γίνει η υπεξαίρεση αντιληπτή την επόμενη. Η υπεξαίρεση όμως έγινε αντιληπτή λίγους μήνες μετά και ο κλέφτης παπάς συνελήφθη. Στην προσπάθειά του να μην καταλήξει στη φυλακή άσκησε αναίρεση ενώπιον του Αρείου Πάγου για το παράνομο αποδεικτικό μέσο της κρυφής κάμερας.
Ο Άρειος Πάγος τότε απεφάνθη: «Η απαγόρευση της με ειδικά τεχνικά μέσα μαγνητοσκόπησης αθεμίτως αφορά πράξεις ή εκδηλώσεις της προσωπικής και ιδιωτικής ζωής των τρίτων που είναι ικανές να επιφέρουν βλάβη στην προσωπικότητα και να μειώσουν την αξιοπρέπειά τους. Δεν περιλαμβάνει δε και τις πράξεις ή εκδηλώσεις τούτων, οι οποίες, ανεξάρτητα από τον τόπο και τον χρόνο που γίνονται, δεν ανάγονται στη σφαίρα της προσωπικής και ιδιωτικής ζωής τους, αλλά πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των ανατιθεμένων σ' αυτούς υπηρεσιακών καθηκόντων και κατά την εκτέλεση τούτων, η οποία ως εκ του τρόπου πραγματοποιήσεώς της και της φύσεως και του είδους των εκπληρούμενων καθηκόντων υπόκειται σε δημόσιο έλεγχο και κριτική. Τέτοια μη δημόσια, κατά την ως άνω έννοια, πράξη η μαγνητοσκόπηση της οποίας δεν στοιχειοθετεί αξιόποινη πράξη και ως εκ τούτου η χρήση της σχετικής ταινίας ως αποδεικτικού μέσου είναι επιτρεπτή» (1317/2001).
Απλά πράγματα. Η κρίση ότι τα κρυφά βίντεο αποτελούν θεμιτά αποδεικτικά μέσα, στον βαθμό που η μαγνητοσκόπηση δεν θίγει την ιδιωτική ζωή των δραστών, είναι αυτή που μας κάνει να εναντιωνόμαστε στο βίντεο πεολειχίας Ζαχόπουλου που δημοσίευσε το γνωστό κατάπτυστο πρωτοσέλιδο του "Πρώτου Θέματος" τον Ιανουάριο του 2008. Την ίδια στιγμή, ως πολίτες αυτού του τόπου, έχουμε κάθε δικαίωμα να ξέρουμε πώς ασκεί τα υπηρεσιακά του καθήκοντα ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης και μάλιστα σε ένα τόσο ευαίσθητο για τη δημοκρατία ζήτημα. Ακόμη και με candid camera.
Εκτός αν θεωρούμε πιο σημαντικό το παγκάρι του Ιερού Προσκυνήματος της Αγίας Παρασκευής Τεμπών από τις υπόγειες διαδρομές Χρυσής Αυγής, κυβέρνησης και δικαστών. Πιθανώς, η κυρία Κουτζαμάνη... Εγώ πάλι, με τίποτε.
* Ο Δημήτρης Χριστόπουλος είναι καθηγητής Παντείου, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου