Ρατσιστικό κίνητρο & διακρίσεις: Από τη δικαστική «αδιαφορία» στην αναγνώριση
Σε φυλάκιση 10 μηνών, με τριετή αναστολή, καταδικάστηκε ο οδηγός λεωφορείου στη Θεσσαλονίκη, που στις 10 Απριλίου του 2013 κατέβασε από το λεωφορείο δύο επιβάτες αφρικανικής καταγωγής, με το δικαστήριο να αναγνωρίζει ρατσιστικό κίνητρο. Στον χρυσαυγίτη, όπως ο ίδιος δήλωσε, επιβλήθηκε και χρηματική ποινή 1.000 ευρώ. «Η απόφαση αποτελεί ένα μήνυμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Επιτέλους η Δικαιοσύνη μοιάζει να αφυπνίζεται και να λαμβάνει υπόψη της τον κίνδυνο που αποτελεί το ρατσιστικό κίνητρο και οι διακρίσεις στην κοινωνία μας», σχολιάζει στο Tvxs.gr Δημήτρης Χριστόπουλος, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.Υπενθυμίζεται πως ρατσιστικό κίνητρο είχε αναγνωριστεί και στην υπόθεση των δύο νεοναζί που επιτέθηκαν στα γραφεία της Τανζανικής κοινότητας και τρομοκρατούσαν καταστηματάρχες στην περιοχή της πλατείας Αμερικής. Σημείο αναφοράς αποτελεί και η υπόθεση της δολοφονίας του Πακιστανού Σαχζάτ Λουκμάν από τους δύο χρυσαυγίτες, Η δίκη βρίσκεται σε εξέλιξη με τις οργανώσεις και τους αυτόπτες μάρτυρες να καταγγέλλουν τα ρατσιστικά κίνητρα των δύο δραστών. Ωστόσο στο αρχικό κατηγορητήριο που είχε απαγγελθεί δεν είχαν συμπεριληφθεί τα ρατσιστικά κίνητρα αποφορτίζοντας με αυτόν τον τρόπο την υπόθεση από το ρατσιστικό της χαρακτήρα.
Ο οδηγός του λεωφορείου της γραμμής 26 του ΟΑΣΘ κατέβασε τους δύο μετανάστες με πρόσχημα πως δεν είχαν εισιτήρια, ωστόσο κανείς άλλος επιβάτης δεν ελέγχθηκε. Μάλιστα όταν οι υπόλοιποι διαμαρτυρήθηκαν για τη ρατσιστική συμπεριφορά του, ο ίδιος απάντησε πως είναι χρυσαυγίτης, παραθέτοντας και άλλα στοιχεία για τα φρονήματά του, όπως το μενταγιόν, αλλά και το τατουάζ με το σύμβολο της νεοναζιστικής οργάνωσης.
Σύμφωνα με την καταγγελία ο οδηγός σταμάτησε το λεωφορείο στη στάση Ρήγα Φεραίου μόλις επιβιβάστηκαν οι μετανάστες. Πήγε προς το μέρος τους και τους είπε: «Εσείς οι δύο κάτω!». «Γιατί;» ρώτησε ο ένας στα ελληνικά. «Είμαι ο οδηγός και έχω το δικαίωμα να σας κάνω έλεγχο και να σας κατεβάσω κάτω γιατί δεν έχετε εισιτήρια», ήταν η απάντηση που πήρε. «Μα δεν προλάβαμε να βγάλουμε εισιτήριο» είπαν οι μετανάστες, αλλά αντιμέτωποι με την επιθετική στάση του οδηγού τελικά κατέβηκαν από το λεωφορείο.
Αυτόπτες μάρτυρες κατήγγειλαν το περιστατικό στην Άμεση Πράξη Κατά της Ρατσιστική Βίας στη Θεσσαλονίκη (ΝΑFΤΗΑ) και ακολούθησε έγγραφη αναφορά στον ΟΑΣΘ, την οποία υπέγραψαν 11 δικηγόροι-μέλη της NAFTHA. Μετά τη δημοσιοποίηση του περιστατικού ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης διέταξε αυτεπάγγελτη προανακριτική έρευνα.
Τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου ο οδηγός οδηγήθηκε ενώπιον Μονομελούς Πρωτοδικείου και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 10 μηνών και χρηματική ποινή 1000 ευρώ με τριετή αναστολή της ποινής φυλάκισης για παραβίαση του Ν. 3304/2005, με τον οποίο ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2000/43/ΕΚ για την καταπολέμηση των διακρίσεων και την προώθηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως εθνικής ή φυλετικής καταγωγής.
Όπως σημειώνεται στην απόφαση του δικαστηρίου «ο οδηγός αρνήθηκε την παροχή υπηρεσίας για λόγους φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής τους, με αποτέλεσμα αυτοί να τύχουν λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης από αυτή που θα τύγχανε ένα άλλο πρόσωπο άλλης φυλετικήςή εθνοτικής καταγωγής σε ανάλογη περίπτωση». Στην απόφαση επισημαίνεται πως η στάση του είχε ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας των δύο μεταναστών και δημιουργία εκφοβιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος.
H NAFTHA τονίζει πως μετά τη δικαστική απόφαση αναμένει «και από τον ΟΑΣΘ, ο οποίος ανέστειλε καταρχήν την πειθαρχική διαδικασία εναντίον του συγκεκριμένου οδηγού με το πρόσχημα της εκκρεμούσης ποινικής διαδικασίας, να εφαρμόσει τάχιστα τις πειθαρχικές διαδικασίες που προβλέπονται από τον Εσωτερικό Κανονισμό Προσωπικού (ΦΕΚ β' 1930/ 2009), προκειμένου να επιδειχθεί και έμπρακτα ο σεβασμός του Οργανισμού όχι μόνο προς το επιβατικό κοινό και τις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες (όπως ο ίδιος ο Οργανισμός αναφέρει σε έγγραφό του) αλλά και στη νομιμότητα».
«Αυτή η απόφαση μας δίνει μεγάλη ικανοποίηση διότι δίνει ένα ηχηρό μήνυμα στην κοινωνία ότι τέτοιου είδους συμπεριφορέςδεν μπορούν να γίνουν ανεκτές. Η απόφαση αυτή προκαλεί ένα νομολογιακό προηγούμενο για τα δικαστήρια, τουλάχιστον της Θεσσαλονίκης, και καθιστά φανερό ότι ο νόμος αυτός μπορεί να εφαρμοσθεί εφόσον οι πολίτες, που τυγχάνουν μάρτυρες σε τέτοιου είδους συμπεριφορές, τις καταγγέλλουν στις αρμόδιες αρχές, με την παράλληλη υποστήριξη του αντιφασιστικού και αντιρατσιστικού κινήματος», τονίζει η NAFTHA και καταλήγει: «Ο φασισμός και ο ρατσισμός στους δρόμους της πόλης μας δε θα περάσει».
Για «μήνυμα προς την σωστή κατεύθυνση» κάνει λόγο ο Δημήτρης Χριστόπουλος μιλώντας στο tvxs.gr σημειώνοντας πως «επιτέλους φαίνεται ότι η δικαιοσύνη αφυπνίζεται και λαμβάνει υπόψη της τον κίνδυνο που αποτελεί το ρατσιστικό κίνητρο και οι διακρίσεις στην κοινωνία μας». «Ως σήμερα το ρατσιστικό κίνητρο και οι διακρίσεις ήταν σαν να μην υπήρχαν για τη δικαιοσύνη. Αποτελούσαν μια ‘ιδιοτροπία’ μερικών οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα», σημειώνει. Συνεχίζοντας ο Δημήτρης Χριστόπουλος σημειώνει πως πριν από δύο χρόνια δεν θα έβγαινε μια τέτοια απόφαση, ωστόσο οι τελευταίες εξελίξεις βοήθησαν στην αφύπνιση ενός τμήματος των δικαστών που μέχρι τώρα παρακολουθούσαν αδιάφορα τα όσα συνέβαιναν στην κοινωνία».
«Δεν χρειάζονται υπερβολές. Το μόνο που χρειάζεται είναι Δικαιοσύνη. Δεν μπορεί ο καθένας στην Ελλάδα να κάνει αυτό που έκανε ο ‘μάγκας’ οδηγός και να μένει ατιμώρητος. Η ατιμωρησία ενισχύει τον ρατσισμό στην Ελλάδα», τονίζει. Ερωτηθείς σχετικά παρατηρεί πως μετά τις συλλήψεις της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής και στελεχών της νεοναζιστικής οργάνωσης υπάρχει ένας περιορισμός στα ρατσιστικά φαινόμενα. «Ο διάχυτος ιδεολογικός χυλός του εθνικισμού, του ρατσισμού και του σεξισμού δεν παρατηρείται μόνο στα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης αλλά και σε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας, που καλό είναι να νιώθει πως ελέγχεται και δικαστικά», καταλήγει.