29/10/14

Ο Έλληνας πρέσβης λογοκρίνει 7 ελληνικές και κυπριακές ταινίες... στην Ελβετία




«Αποσύρθηκαν μετά από απαίτηση του Έλληνα πρέσβη στην Ελβετία Χαράλαμπου Μάνεση, την περασμένη Παρασκευή οι πέντε ελληνικές και οι δύο κυπριακές μικρού μήκους ταινίες, που επρόκειτο να προβληθούν στο πλαίσιο του κινηματογραφικού φεστιβάλ του Λουγκάνο, κάτι που προκάλεσε την οργή των παραγωγών και των σκηνοθετών των ταινιών αυτών. Ο λόγος που ο πρέσβης προέβη στη συγκεκριμένη κίνηση ήταν ότι στο πρόγραμμα του φεστιβάλ, υπήρχε ταινία από τα Σκόπια που ανέφερε ως χώρα παραγωγής, τη Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Διαβάζω και ξαναδιαβάζω αυτήν την είδηση. Ξέρω: στην Ελλάδα ζούμε και δεν είμαστε χθεσινοί στη λογοκρισία. Ωστόσο αυτό το περιστατικό μου φαίνεται εξωφρενικό. Τερατώδες... Ο Έλληνας πρέσβης απαιτεί να αποσυρθούν πέντε ελληνικές και δύο κυπριακές ταινίες (φροντίζοντας και για τους Κυπρίους αδελφούς, Έλληνες το γένος πλην όμως ουχί Έλληνες πολίτες) από ένα ανεξάρτητο φεστιβάλ κινηματογράφου επειδή υπήρχε ταινία που ανέφερε ως χώρα παραγωγής τη γειτονική μας με το συνταγματικό της όνομα…  Όπως γράφει στην επιστολή του στους υπεύθυνους του φεστιβάλ «η Ελλάδα δεν μπορεί να συμμετέχει» ως σαν οι ταινίες να μην είχαν δημιουργό που έστω αξίζει να ρωτηθεί, αλλά μόνο πατρίδα (που παρεμπιπτόντως δεν έδωσε και φράγκο στα έργα αυτά)…

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου «λυπάται γι’ αυτό που έγινε αλλά δυστυχώς η εντολή του κράτους είναι εντολή του κράτους» ενώ ο Βασίλης Μαζωμένος, ένας από τους σκηνοθέτες που προς τιμήν του κινητοποιείται, περιγράφει το περιστατικό όπου οι ίδιοι οι διοργανωτές του φεστιβάλ ικανοποίησαν την αξίωση του Έλληνα πρέσβη. Γράφουν στους Έλληνες συντελεστές:

«Με μεγάλη μας απογοήτευση οφείλουμε να σας ενημερώσουμε ότι είμαστε αναγκασμένοι να ακυρώσουμε την προβολή όλων των ταινιών που υποβλήθηκαν από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου για το υπόλοιπο του Φεστιβάλ OtherMovie για το 2014. Παρακαλούμε δείτε την επισυναπτόμενη επικοινωνία μας με την πρεσβεία σας στην Ελβετία, η οποία, σταλμένη μόλις στις 23 Οκτωβρίου, δε μας προσέφερε καμιά δυνατότητα να τακτοποιήσουμε αυτό το ζήτημα με έναν τρόπο κοινής αποδοχής, καθώς από τη δική μας πλευρά δεν υπήρχε ο παραμικρός δόλος. Μάς επηρεάζει βαθιά αυτή η παρέμβαση σε μια ξεκάθαρα καλλιτεχνική διοργάνωση για πολιτικούς σκοπούς και, πάνω απ’ όλα, λυπούμαστε που μ’ αυτόν τον τρόπο σάς στερείται η ευκαιρία να παρουσιάσετε τη δουλειά σας σ’ ένα νέο κοινό».

Φαίνεται λοιπόν πως ακόμη και η διοργάνωση ενός κινηματογραφικού φεστιβάλ στην Ελβετία το 2014 δεν είναι απλή (καλλιτεχνική) υπόθεση και σίγουρα θέλει πολύ μεγαλύτερο σθένος από αυτό που επέδειξαν οι συντελεστές του.

Φυσικά δεν πρέπει να μας εκπλήξει ότι η ελληνική πολιτεία κάνει τα στραβά μάτια όταν το ίδιο ακριβώς ισχύει στις Κάννες, στο Βερολίνο ή στη Βενετία ακόμα, όπου μπορεί μεν οι ελληνικές ταινίες να βραβεύονται, και πάλι όμως η γειτονική χώρα εκπροσωπείται ως «Μακεδονία». Ή μήπως εφεξής να αναμένουμε ότι ο Έλληνας πρέσβης στις ΗΠΑ θα προβεί σε παρόμοιο διάβημα για να αποσυρθεί από την υποψηφιότητα για Όσκαρ ξένης ταινίας η «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη, εξαιτίας συμμετοχής της ταινίας «Ντου Μπαλτσάκ» που παρουσιάζεται ως παραγωγή της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας»; Μάλλον όχι... Όπως λέει και ο Βασίλης Μαζωμένος, «ουσιαστικά, κάνουν επίδειξη δύναμης προς έναν αδύναμο - όπως είναι οι μικρομηκάδες, για τους οποίους μια συμμετοχή σε ένα τέτοιο διεθνές φεστιβάλ είναι κάτι πολύ σημαντικό».
Και φυσικά δεν είναι τυχαίο ότι τα πρώτα συγχαρητήρια στον πρέσβη ήρθαν από το Στόχο: «Μπράβο ρε μάγκες»… Έγραφα κάτι συναφές πριν δύο περίπου χρόνια σχετικά με τη λογοκρισία στον συλλογικό τόμο της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου «Ο θεός δεν έχει ανάγκη εισαγγελέα»: «θύματα λογοκριτικής καταστολής δεν έχουν υπάρξει … ισχυρά χαρτιά του θεάματος αλλά καλλιτεχνικά έργα επικοινωνιακά ανίσχυρα, τα οποία η μεγάλη πλειοψηφία δεν θα τα γνώριζε καν αν δεν διώκονταν. Αυτό, σε πρώτη φάση,  δείχνει την υποκρισία της λογοκρισίας. Μην μπορώντας να τα βάλει με τους ισχυρούς της show biz, επιλέγει τα θύματα της ανάμεσα σε αυτούς που, ανεξαρτήτως καλλιτεχνικής ποιότητας της δημιουργίας τους, δεν έχουν τα αναχώματα που τους παρέχει το star system. Πέραν από αυτής όμως της διάστασης της «βίας στους αδύνατους» υπάρχει και μια υποδόρια λειτουργία πιο σύνθετη στο υποκείμενο του λογοκριτή. Δεν ενοχλείται από τις προσβολές των Ράδιο Αρβύλα στον Antenna. Δεν ιδρώνει τ’αυτί του από τις αγοραίες ατάκες που προκαλούν τον εύκολο γέλωτα του φιλοθεάμονος κοινού του Αλ Τσαντίρι. Μάλλον ενοχλείται, αλλά δείχνει συγκατάβαση. Θα το υποστεί. Διστάζει» (1)

Και εμείς εδώ; Γιορτάζουμε το «Όχι» στον ιταλικό φασισμό θρέφοντας στο μακεδονικό μας θερμοκήπιο - αυτό που έστησαν ή ανέχτηκαν σχεδόν όλες οι πολιτικές δυνάμεις και η Εκκλησία κοντά 25 χρόνια - που έκτοτε μας έχει στοιχειώσει, την ελληνική εκδοχή της αρχετυπικής λογοκρισίας, της πιο ωμής καταστολής, απέναντι στην πιο στοιχειώδη ελευθερία.

Το «Όχι» της 28ης είναι αλυσιτελές, μια πλαδαρή ρουτίνα στρατιωτικών παρελάσεων και αποενοχοποίησης της 4ης Αυγούστου, αν δεν συνοδεύεται και από μερικά μικρά ή μεγάλα «Όχι» στις φασίζουσες εμπνεύσεις εκπροσώπων του κράτους και τη θλιβερή συγκατάβαση μερικών «διευθυντών» και «επιμελητών» στο χώρο της τέχνης. Αν αφήσουμε τους λογοκριτές της ελευθερίας μας να ψαλιδίζουν όποτε αυτοί κρίνουν εθνικώς ορθό τις δημιουργίες των άλλων, τότε δεν τους αφήνουμε απλώς να παραβιάζουν το δικαίωμα στη δημιουργία κάποιων ιδιωματικών, ας πούμε, καλλιτεχνών, κάποιων «μικρομηκάδων». Τους αφήνουμε να διαλύουν το δικαίωμα μας στο δημόσιο χώρο, στη συμμετοχή στις δημιουργίες των άλλων. Αφήνουμε στη λογοκρισία τους να κερδίζει το ζωτικό χώρο των ελευθεριών μας.

Για το λόγο αυτό, η «απαίτηση» του Έλληνα πρέσβη δεν αφορά μόνο τους πέντε σκηνοθέτες. Μας αφορά όλους.
* Ο Δημήτρης Χριστόπουλος είναι αντιπροέδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και αναπληρωτής Καθηγητής Παντείου

http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/o-ellinas-presbys-logokrinei-7-ellinikes-kai-kypriakes-tainies-stin-elbetia 

Αρχειοθήκη ιστολογίου