Αίσχη στα ερείπια: Αντικατοπτρισμοί σε δυο αφίσες
Τάδε έφη -γνωστό μάλλον- Α. Λοβέρδος. Η συνέχεια επίσης γνωστή: φωτογραφίες των οροθετικών αναρτήθηκαν στον ιστότοπο της ΕΛ.ΑΣ και αναδημοσιεύθηκαν από μέσα ενημέρωσης μαζί με τις περίφημες δηλώσεις του σοσιαλιστή υπουργού περί «υγειονομικής βόμβας του AIDS [που] δεν βρίσκεται πλέον μέσα στο γκέτο των αλλοδαπών όπως συνέβαινε μέχρι πρότινος, αλλά ξέφυγε…».
Όλα αυτά καταγράφηκαν με συγκλονιστικό τρόπο στο ντοκιμαντέρ της Ζωής Μαυρουδή με τίτλο «Ερείπια» (Ruins). Στα «Ερείπια» αποδίδεται η περιπέτεια των οροθετικών γυναικών των οποίων δόθηκαν στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες ως εκδιδομένων, κατηγορουμένων για το κακούργημα της «βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης». Όλως τυχαίως, λιγότερο από μία βδομάδα πριν από τις εκλογές του Μαΐου 2012... Όπως λέει εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στις Οροθετικές Γυναίκες στο έργο, «αισθάνθηκα ότι πιάσαμε πάτο σαν χώρα, αυτό ήταν ό,τι πιο ποταπό μπορούσαμε να κάνουμε». Υπό την έννοια αυτή, τα «Ερείπια» είναι, νομίζω, ένα έργο που κάθε «έλληνας οικογενειάρχης» πρέπει να δει.
Το επικοινωνιακό σχέδιο διαπόμπευσης προς άγραν ψήφων πριν τις εκλογές της Άνοιξης 2012 δεν απέδωσε ωστόσο τα αναμενόμενα. Η συσχέτιση οροθετικότητας, αλλοδαπότητας και επικινδυνότητας δεν είχε τεκμήρια. Πρώτον, οι περισσότερες γυναίκες μάς βγήκαν ελληνίδες. Δεύτερον, δεν ήταν καν πόρνες. Ήταν άστεγες σε κατάσταση βαριάς προχωρημένης τοξικομανίας. Άρα λοιπόν, οι «αλλοδαπές, αφρικάνες που εκδίδονται από βούντου (sic)» όπως δήλωσε, εμφανώς υπερήφανος για την επινόησή του, ο δημοσιογράφος Α. Πρωτοσάλτε στο οικείο του δελτίο, ήταν ελληνίδες ναρκομανείς και όχι αλλοδαπές πόρνες. Οι γυναίκες αυτές στη συνέχεια αθωώθηκαν για το αδίκημα της «βαριάς σκοπούμενης σωματικής βλάβης», αφού προηγουμένως είχαν διαπομπευθεί με τον πιο επαίσχυντο τρόπο από τους σοσιαλιστές υπουργούς Λοβέρδο και Χρυσοχοΐδη.
Ακολούθως, με τη σύσταση της νέας τρικομματικής κυβέρνησης, η υγειονομική διάταξη ΓΥ/39Α βάσει της οποίας είχαν συλληφθεί και διαπομπευτεί οι οροθετικές καταργήθηκε από την υφυπουργό Υγείας, Ι. Σκοπούλη. Όμως, έχει ο καιρός γυρίσματα: μία από τις πρώτες πράξεις που υπέγραψε ο νέος υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ήταν η επαναφορά της. Δήλωσε με τη γνωστή παρρησία του: «Υγειονομική διάταξη θα υπάρχει, διότι σεβόμαστε τα δικαιώματα όλων. Όλων όμως των ανθρώπων. Και των ευπαθών ομάδων και του υπολοίπου πληθυσμού που θέλει αίσθημα ασφάλειας και όχι αίσθημα κενού»…
Έτσι, σήμερα στην Ελλάδα οι γυναίκες των ελλήνων οικογενειαρχών μπορούν να κοιμούνται ήσυχες. Αν τυχόν οι άνδρες τους ολισθήσουν στον αγοραίο έρωτα θα ξέρουν από ποιες κινδυνεύουν και από ποιες όχι. Δεν παίζουμε. Η έννομη τάξη θέλει αίσθημα ασφάλειας και όχι κενό. Αυτό το αίσθημα ασφάλειας που τόσο της λείπει στους καιρούς που ζούμε, της το χαρίζει η επίμαχη υγειονομική διάταξη…
Γιατί τα θυμήθηκα όλα αυτά; Διότι πρόσφατα επισκέφτηκα στο πλαίσιο μιας Αποστολής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το Κοινωνικό Ιατρείο Θεσσαλονίκης, όπου είδα αυτή την αφίσα:
Κοιτώντας την, μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα. Πολύς κόσμος -με δυστυχή εξαίρεση τον Φώτη Κουβέλη (δεν ειρωνεύομαι)- έχουμε κάνει συνειρμούς μεταξύ των δύο αυτών ανδρών ως κατεξοχήν πολιτικών που προσωποποιούν χωρίς αναστολές τον χρυσό μέσο όρο της νέας κυβερνητικής που επιχειρείται στην Ελλάδα των μνημονίων. Ένας ομολογουμένως καινοφανής τρόπος πολιτικής συμπεριφοράς που δεν υπολογίζει τίποτε -ούτε κόστος, ούτε προσχήματα, ούτε μια στοιχειώδη ευπρέπεια-, αλλά με ωμή «ειλικρίνεια» και φωνές αντιπαρατίθεται σε ό,τι νιώθει εμπόδιο. «Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση» για τους αντικατοπτριζόμενους. Αυτή είναι η ιδιότυπη δημοφιλία του νέου κυβερνητικού τύπου ενώπιον του οποίου οι αντίπαλοι είναι συνήθως αμήχανοι. Το γεγονός μάλιστα ότι ο ένας προέρχεται από το ΚΚΕ και ο άλλος από την περιθωριακή ακροδεξιά της αρχαιολατρίας καθιστά ακόμη πιο ενδιαφέρουσα αυτή τη σύγκλιση.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που κάνει πιο αποκαλυπτική την αφίσα είναι ότι κυκλοφόρησε το Μάη του 2012, πολύ πριν γίνει υπουργός Υγείας ο Α. Γεωργιάδης και παλινορθώσει την υγειονομική διάταξη που η υφυπουργός της ΔΗΜΑΡ είχε καταργήσει. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι το Κοινωνικό Ιατρείο Θεσσαλονίκης είχε προφητικές ιδιότητες. Απλώς σημαίνει ότι από τότε έβλεπαν στο είδωλο του ενός τον άλλον, κάτι που ο διάδοχος φρόντισε με κάθε τρόπο να επιβεβαιώσει όταν επανέφερε τη διάταξη. Είπε μάλιστα τότε ότι «τη χώρα τούτη δεν την κυβερνούν οι διεθνείς οργανισμοί [που κατηγορούν την Ελλάδα για τη διαπόμπευση των οροθετικών], αλλά η ελληνική Βουλή». Για άλλους διεθνείς οργανισμούς που μοιράζονται εκτελεστική εξουσία στην Ελλάδα των μνημονίων, φυσικά κουβέντα. Αυτός είναι ο νέος κυβερνητικός τύπος: « Μας εγκαλείτε ότι κυβερνά η τρόικα; Σας εγκαλούμε ότι δεν κυβερνάει ο Επίτροπος Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης και ο ΟΗΕ».
Η δεύτερη αφίσα του Κοινωνικού Ιατρείου, σε μαύρο φόντο πλέον και με αναποδογυρισμένους τους πρωταγωνιστές, δημοσιεύθηκε όταν ο Α. Γεωργιάδης έγινε, ένα χρόνο μετά, (Ιούνιο του 2013) νέος υπουργός Υγείας:
Το Κοινωνικό Ιατρείο Θεσσαλονίκης -δυστυχώς- δικαιώθηκε. Κανείς τους δεν γέλαγε, όπως κάποιοι αριστεροί αφελώς μειδιούσαν ενώπιον αυτής της νέας θητείας στο υπουργείο Υγείας, το καλοκαίρι του 2013. Οι άνθρωποι που έχουν βιώσει με τον πιο αδιαμεσολάβητο τρόπο την κοινωνική οδύνη στα χρόνια της κρίσης είχαν ήδη διαγνώσει τον νέο κυβερνητικό σωματότυπο της ύστερης μνημονιακής εποχής: αίσχη στα ερείπια. Όχι όνειδος και απολογίες.
Οι οροθετικές ήταν απλώς η αρχή.
Του Δημήτρη Χριστόπουλου
«Είχα προειδοποιήσει στους πιο υψηλούς τόνους ότι το AIDS αυξάνεται δραματικά στη χώρα μας και ότι ένα μέρος του προβλήματος προκύπτει από τη λαθρομετανάστευση και την αδήλωτη πορνεία.(…) Είχα πει ότι το πρόβλημα μπαίνει στις ελληνικές οικογένειες, καθώς έλληνες οικογενειάρχες πηγαίνουν στους οίκους ανοχής μεταφέροντας έτσι τη νόσο στα σπίτια τους».
«Είχα προειδοποιήσει στους πιο υψηλούς τόνους ότι το AIDS αυξάνεται δραματικά στη χώρα μας και ότι ένα μέρος του προβλήματος προκύπτει από τη λαθρομετανάστευση και την αδήλωτη πορνεία.(…) Είχα πει ότι το πρόβλημα μπαίνει στις ελληνικές οικογένειες, καθώς έλληνες οικογενειάρχες πηγαίνουν στους οίκους ανοχής μεταφέροντας έτσι τη νόσο στα σπίτια τους».
Δημήτρης Χριστόπουλος