Δ. Χριστόπουλος: «Η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας ούτε μπορεί, ούτε πρέπει να εφαρμοστεί»
«Πρόκειται για μια κακή συμφωνία, που ανατρέπει το προσφυγικό δίκαιο. Δεν έχει απλώς γκρίζες ζώνες. Είναι μια γκρίζα συμφωνία», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Δημήτρης Χριστόπουλος, στον «ΑΘΗΝΑ 9.84» και τη Νόνη Καραγιάννη, σχολιάζοντας τη συμφωνία που επιτεύχθηκε την περασμένη Παρασκευή μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας. Αναλυτικά, είπε:
* Για τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας για το προσφυγικό:
«Η συμφωνία αυτή ούτε μπορεί, ούτε πρέπει να δουλέψει. Οι όροι, υπό τους οποίους θα εφαρμοστεί η συμφωνία αυτή, είναι εξαιρετικά δύσκολοι να πληρωθούν. Να λάβουμε υπόψη την Τουρκία, την κατάσταση στην Ελλάδα, την ένταση των ροών και τη βούληση όλων των βορειο-ευρωπαϊκών και κεντρο-ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, που όλο κάτι τους φταίει. Σήμερα, η Αυστρία λέει ότι θέλει να κλείσει και ο ανατολικός βαλκανικός. Επειδή η Ευρώπη είναι σε μια κατάσταση που όλα της φταίνε, δεν υπάρχει περίπτωση να δουλέψει η συμφωνία αυτή. Αυτός είναι ο λόγος, γιατί δεν μπορεί να δουλέψει αυτή η συμφωνία.
Επίσης, δεν πρέπει να δουλέψει η συμφωνία αυτή, γιατί είναι μια κακή συμφωνία. Είναι μια συμφωνία που ανατρέπει το προσφυγικό δίκαιο. Το προσφυγικό δίκαιο χρειάστηκε δύο πολέμους και ένα αιματοκύλισμα της ανθρωπότητας, προκειμένου να συνομολογηθεί η υποχρέωση των κρατών του κόσμου να δέχονται πρόσφυγες, να υποβάλλουν άσυλο. Όχι κάτι σπουδαίο, όχι να τους φιλοξενούν. Να δέχονται τους ανθρώπους, να υποβάλλουν άσυλο. Αρκούν 1,2 εκ. άνθρωποι, μέσα σε ενάμισι χρόνο, στην Ευρώπη, για να σταματήσει αυτό. Δεν πάει πολύ; Είναι μια συμφωνία που όχι απλώς έχει γκρίζες ζώνες, αλλά είναι μια γκρίζα συμφωνία. Δεν μιλώ υπερανθρωπιστικά. Δεν είμαι από αυτούς που πάντα βρίσκουν αφορμή να στηλιτεύσουν τις παραβιάσεις δικαιωμάτων. Προσωπικά, διαβαθμίζω, καταλαβαίνω και εξηγώ τις παραβιάσεις δικαιωμάτων. Εδώ, όμως, έχουμε να κάνουμε με κάτι πολύ συγκεκριμένο. Οι άνθρωποι που θα έρχονται θα κάνουν αιτήσεις ασύλου και ως εκεί. Αυτές οι αιτήσεις ασύλου θα επιστρέφονται ως απαράδεκτες, διότι υποβάλλονται από ανθρώπους που ήρθαν από ένα ασφαλές κράτος, την Τουρκία…
Το ότι έρχονταν άνθρωποι στην Ελλάδα και -μέχρι πριν από ένα μήνα-, έφευγαν από τις σιδηροδρομικές γραμμές, είναι κάτι που δεν συνάδει με κράτος δικαίου. Το κράτος δικαίου θέλει ασφάλεια δικαίου. Δηλαδή, να γνωρίζω ποιος μπαίνει στο έδαφός μου, εάν αυτός είναι όντως δικαιούχος διεθνούς προστασίας και, στο βαθμό που είναι, να κάνω αυτά που πρέπει. Όλο αυτό δεν λειτούργησε για ένα χρόνο στην Ελλάδα. Αυτό έδωσε και το πάτημα στις ξενοφοβικές κυβερνήσεις της κεντρικής Ευρώπης να πουν “να ποιος φταίει για όλα, αυτοί φταίνε, άρα τους απομονώνουμε, τους στεγανοποιούμε και αφήνουμε να δημιουργηθεί μια ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα, η οποία λειτουργεί ως αντικίνητρο στο να έρθουν”. Γιατί μερικοί εδώ νόμισαν ότι η εικόνα της Ειδομένης, αυτή η αθλιότητα, μπορεί να λειτουργήσει και ως μοχλός πίεσης. Αλλά, οι Ευρωπαίοι είναι πιο κυνικοί από εμάς. Οι Ευρωπαίοι αφήνουν έτσι την Ειδομένη, διότι η Ειδομένη είναι μοχλός πίεσης προς τους ανθρώπους, να μην έρθουν στην Ελλάδα».
Δημοσιογράφοι: Μα και η ελληνική κυβέρνηση άφησε την Ειδομένη έτσι, ακριβώς για να λειτουργήσει αποτρεπτικά…
Δ. Χριστόπουλος: «Το είπα. Αυτοί που σκέφτηκαν ότι η Ειδομένη πιθανότατα να λειτουργήσει αποτρεπτικά στην Ευρώπη -πως τάχα θα δουν την αθλιότητα της Ειδομένης και θα πουν ότι θα τους πάρουν-, δεν έλαβαν υπόψη τους, πόσο πιο κυνική είναι η Ευρώπη από αυτούς».
* Για τις ενέργειες που θα πρέπει να γίνουν για όσους παραμείνουν στην Ελλάδα:
«Αυτό που ξέραμε, ότι κάποια στιγμή αυτοί οι άνθρωποι θα φύγουν, θα πρέπει να το ξεχάσουμε. Να το ξεχάσουμε και εμείς και αυτοί. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα, αυτή τη στιγμή, τίθεται ενώπιον μιας διαφορετικής πρόκλησης, η οποία δεν είναι να εξασφαλίσει τις δομές της ως κέντρο διακόμισης, αλλά να φτιάξει δομές προσωρινής φιλοξενίας, η οποία μπορεί να αποδειχτεί όχι όσο πρόσκαιρη νομίζουμε. Συζητάμε πλέον για διαμονή. Συζητάμε για μια κατάσταση η οποία είναι η διαχείριση μιας κρίσης κοινωνικής συνοχής. Το να έχουν πρόσβαση αυτοί οι άνθρωποι σε τρία θεμελιώδη πράγματα, προκειμένου να μπορούν να επιβιώνουν και να συμβιώνουν με τους υπόλοιπους, πριν γίνουμε “από δυο χωριά” όλοι μαζί, είναι απαραίτητο. Αυτό σημαίνει μια νέα διοικητική οργάνωση. Χρειάζεται να το αντιμετωπίσουμε, ως χώρα, όχι ως το homework που θα κάνουμε για τους Ευρωπαίους, αλλά ως δουλειά που κάνουμε για εμάς. Αυτή είναι η δουλειά μας. Τι θα κάναμε, για παράδειγμα, εάν είχαμε μια φυσική καταστροφή; Δεν θα κάναμε τίποτα και θα περιμέναμε να μας βοηθήσει κάποιος άλλος; Αυτό σημαίνει διαχείριση κρίσης, πολιτική προστασία. Αυτό σημαίνει μια αναβάθμιση, όχι μόνο σημειακή, του μεταναστευτικού και του προσφυγικού σε ένα υπουργικό γραφείο, αλλά μια συνολική πλέον διοικητική αναδιαμόρφωση, προκειμένου αυτοί οι 60 – 70 -δεν ξέρω πόσοι θα είναι σε τελική ανάλυση-, να μπορούν να ζήσουν σε ένα καθεστώς που θα εξασφαλίζει θεμελιώδη δικαιώματα. Αυτό σημαίνει πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, διαμονή, σίτιση και αργότερα πρόσβαση στην παιδεία και την αγορά εργασίας. Τα πάντα».
* Για τη διαχείριση του προσφυγικού από την ελληνική κυβέρνηση:
«Μπορεί να χρεώσει κανείς πολλά στην ελληνική κυβέρνηση, τις ανεπάρκειες που συζητάμε κ.λπ. Απλώς, θέλω να επισημάνω το εξής. Η ελληνική κυβέρνηση, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, από τη στιγμή που ανέλαβε, δηλαδή από τον Φεβρουάριο του 2015 και μετά, είχε μια λογική του ότι σταματάμε τις επαναπροωθήσεις στη θάλασσα και σταματάμε και την κράτηση. Τότε, διότι τώρα ξεκινάει η κράτηση. Βέβαια το να πεις ότι σταματάει η κράτηση, είναι εκτιμητό, πρέπει όμως να έχεις και κάποιες δομές, εναλλακτικές προς την κράτηση, τις οποίες εμείς δεν είχαμε. Το βασικό είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση σε αυτά τα πράγματα άλλαξε την πολιτική της. Λέει η αντιπολίτευση -όχι πολύ φωναχτά, γιατί φοβάται ότι θα το πάρουν οι Ευρωπαίοι-, ότι αυτό ήταν το σήμα που δόθηκε στις προσφυγικές ροές να έρθουν στην Ελλάδα και για το λόγο αυτό έγινε ό,τι έγινε το 2015. Προσωπικά, δέχομαι ότι η αλλαγή πολιτικής τον Φεβρουάριο του 2015 συνέτεινε στην αύξηση των ροών, όχι ότι δημιούργησε τις ροές. Αυτό είναι αστείο να το πιστεύει κανείς. Όντως, εάν υποθέσουμε ότι ακολουθούσαμε την προηγούμενη πολιτική, που ήταν η πολιτική των κέντρων κράτησης, της άθλιας κράτησης, προκειμένου ο κόσμος να παίρνει το μήνυμα που ήθελε να δώσει η ελληνική αστυνομία και η τότε κυβέρνηση, να μην έρχονται εδώ οι μετανάστες. Εάν η κυβέρνηση ακολουθούσε την πολιτική των βίαιων επαναπροωθήσεων στη θάλασσα, όντως θα είχαμε κάποιους λιγότερους. Κανείς δεν ξέρει πόσους. Θα είχαμε όμως κάποιους λιγότερους ανθρώπους στην επικράτεια. Αντί για 1 εκ., θα είχαμε 700 – 800 χιλιάδες, θα είχαμε “γλιτώσει” 200 χιλιάδες. Αλλά, αντί για 420 πνιγμένους, θα είχαμε 4.000 πνιγμένους. Για εμένα, λοιπόν, το ηθικοπολιτικό δίλημμα που τίθεται είναι ενώπιον τέτοιων δεδομένων. Με την έννοια αυτή, λέω ότι το χάος της Ελλάδας το 2015 – 2016, σε ό,τι αφορά το προσφυγικό, μου θυμίζει κάτι από την αταξία της Μυτιλήνης, όπου καθένας έκανε ό,τι ήθελε. Εάν όμως δεν είχαμε την αταξία της Μυτιλήνης, θα είχαμε την ξενοφοβία που έχουμε στην Κω, όπου καθένας θα προσπαθούσε με κάθε τρόπο να αμυνθεί και να λέει “όχι σε εμένα αυτό”. Μεταξύ αυτών των δύο, λοιπόν, εγώ προτιμώ τη Μυτιλήνη, ξέροντας ότι η διοικητική αταξία, το χάος και η έλλειψη συντονισμού, σημάδεψαν βαθιά την ελληνική διοίκηση, κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς και νομίζω ότι είναι ένα καλό μάθημα, προκειμένου εφεξής να δούμε μπας και σώσουμε την κατάσταση… Η Μυτιλήνη, η λογική δηλαδή ότι σε υποδέχομαι και δεν σε πνίγω, δεν σε διώχνω, για εμένα a priori στο ηθικοπολιτικό πεδίο έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα, ασύγκριτο».
«ΑΘΗΝΑ 9.84» – ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Χριστόπουλος 21-03-2016